گروه گزارش واکاوی: چرا سلبریتیها در کانون توجه حجاریان قرار گرفتند بهنحویکه این چهره، همقطاران اصلاحطلبش را به سنگربندی پشت مواضع به زعم او، «گروههای مرجع جدید در جامعه» توصیه کرد؟ در انتخابات سال96، چهرههای مشهور فرهنگی و هنری کارزار وسیعی در حمایت از حسن روحانی به راه انداختند؛ بهنحویکه بسیاری از تحلیلگران یکی از عوامل اصلی پیش افتادن روحانی از رئیسی را حمایت بیشائبه این قشر میدانند
به گزارش صبح نو، چند سال پیش سعید حجاریان که از او بهعنوان تئوریسین جریان اصلاحات یاد میکنند، در اظهارنظری قابلتامل گفت که اصلاحطلبان باید صحبتها و ایدههای خود را از زبان سلبریتیها بیان کنند. ایده حجاریان در قرابت با سلبریتیها و تبدیل این قشر به بلندگوی جریان اصلاحات، به نظر به تاکتیک این روزهای اصلاحطلبان تبدیل شده است. موضوعاتی نظیر تعارض هنرمندان با وزارت ارشاد یا اظهارنظر هنجارشکنانه برخی چهرههای شاخص، طی روزهای گذشته بهطور معناداری ازسوی رسانههای متصل به محافل اصلاحطلبی، ضریب یافتهاند.
سعید حجاریان، چند سال پیش در گفتوگو با روزنامه اعتماد، با اشاره به احتمالات مختلف درباره شرایط اصلاحطلبان در آینده، گفته بود: «ممکن است، مردم جملگی اصلاحطلبان را پس بزنند و میان هسته سخت پالایششده و دیگر اصلاحطلبان تمایزی نگذارند». وی دراینباره افزوده بود: «اصلاحطلبان در صورت قرارگرفتن در چنین وضعیتی باید سیاستهای خود را به تعبیر مولانا از دهان غیر مطرح کنند. به این معنا که سیاستهایشان را نخست با گروههای مرجع جدید شامل هنرمندان، مشاهیر و... در میان بگذارند و پس از دریافت بازخوردها و اعمال تغییرات احتمالی، سیاستها توسط همان گروههای مرجع جدید در جامعه منعکس شود. یعنی عملا اصلاحطلبان در این فاز در پشت صحنه قرار بگیرند».
حجاریان این اظهارات را دقیقا یک سال بعد از انتخابات ریاستجمهوری دوازدهم و اندکی بعد از حوادث مربوطبه دیماه96، مطرح کرد. اما چرا سلبریتیها در کانون توجه حجاریان قرار گرفتند بهنحویکه این چهره، همقطاران اصلاحطلبش را به سنگربندی پشت مواضع به زعم او، «گروههای مرجع جدید در جامعه» توصیه کرد؟ در انتخابات سال96، چهرههای مشهور فرهنگی و هنری کارزار وسیعی در حمایت از حسن روحانی به راه انداختند؛ بهنحویکه بسیاری از تحلیلگران یکی از عوامل اصلی پیش افتادن روحانی از رئیسی را حمایت بیشائبه این قشر میدانند.
حمایت قشر موسوم به «سلبریتی» که پیروزی حسن روحانی را پی آورد، دیری نپایید. چندی پس از انتخابات آن سال، علی کریمی در مطلبی اینستاگرامی، از روحانی تبری جست و نسبتبه رأی به او اعلام پشیمانی کرد. اعلام برائت این فوتبالیست مشهور، موجی گسترده در فضای مجازی علیه روحانی و دولتش با هشتگ «پشیمانیم» به وجود آورد. کارزار پشیمانیم آنقدر وسعت یافت که واکنش نزدیکترین چهره به حسن روحانی یعنی محمود واعظی را به دنبال آورد. رییسدفتر رییسجمهوری پیشین در اظهارنظری عجیب، اظهارات علی کریمی و سایر سلبریتیها علیه دولت را تحت عنوان «القائات رقیب» تحلیل کرد. واعظی دراینباره تصریح کرد: «کسی بعد از دو ماه و نیم یا سه ماه پس از رأیگیری میگوید که من پشیمانم درحالیکه در این مدت هنوز اتفاقی نیفتاده است. باید مراقب باشیم و تحتتاثیر القائات رقیب خود قرار نگیریم.»
شکاف میان سلبریتیها و دولت روحانی آنقدر شدت گرفت که در خردادماه97 جمعی از هنرمندان بهویژه سینماگران با انتشار پستی مشترک از تصویر کارت دعوت ضیافت افطاری رییسجمهوری وقت، اعلام کردند به مهمانی افطاری حسن روحانی نخواهند رفت. مصاحبه حجاریان با روزنامه «اعتماد» را که اندکی پس از تحریم مراسم افطاری رییسجمهوری وقت صورت گرفت، میتوان نوعی دلجویی از سلبریتیها و مصادره ایشان به نفع اغراض سیاسی اصلاحطلبان ارزیابی کرد. حجاریان با این گفته که اصلاحطلبان باید صحبت خود را از زبان سلبریتیها بیان کنند، در واقع قصد داشت این پیام را به دولت و نیروهای نزدیک به دولت ارسال کند که جریان اصلاحات ابدا حاضر نیست هزینه ناکارآمدی دولت را با ریزش پایگاه اجتماعیاش(که چشم به زبان چهرههای مشهور دارند) بپردازد. اما وضعیت فعلی اصلاحطلبان چگونه است و چرا ایشان بار دیگر سیاست سنگربندی پشت نفوذ رأی برخی سلبریتیها را در دستورکار قرار دادهاند.
پناهندگی مجدد به دامان سلبریتیها
وضعیت فعلی اصلاحطلبان که آغشته بهنوعی مهجوریت و انزوای سیاسی است، از جهاتی شبیه به سرخوردگی ایشان و بدنه اجتماعی اصلاحات در ماههای منتهی به دیماه 96 و پس از اغتشاشات اتفاق افتاده در این ماه است. یک تفاوت بارز اما میان این دو وضعیت مشهود به نظر میرسد و آن، عدم نفوذ اصلاحطلبان در ارکان دولت سیزدهم در شرایط فعلی است. به بیان دیگر، بغرنجی وضعیت امروز اصلاحات، بسیار بیشتر از وضعیت این جریان در ماههای بعد از انتخابات 96 است چراکه اگر اصلاحات در آن برهه و علیرغم بدنه اجتماعی لرزان، در عرصه بالا(قدرت رسمی) جایگاه و پایگاهی داشت، در شرایط کنونی نه در بالا نفوذی دارد و نه در عرصه پایین(جامعه)، اعتبار و شأنی. همین تنگنای مضاعف موجب شده تا اصلاحطلبان به سیاست مصادره سلبریتیها شدت بیشتری ببخشند. اصلاحطلبان که امروز به موجب انزوای توأمان سیاسی و اجتماعی(عرصه بالا و پایین)، واجد هیچگونه نفوذ در افکار عمومی نیستند، تلاش دارند با مخفی شدن پشت چهرههای مشهور و اپوزیسیونسازی از این قشر، خود را در مقام معترض وضع موجود و دادخواه هنرمندان و مردم جا بیندازند.
همین خط سیاسی نیز باعث شد تا اصلاحطلبان بهطور همهجانبه اظهارات اخیر علی کریمی در باب سنت نذری را مشتاقانه پوشش بدهند. این درحالی بود که توضیحات بعدی کریمی که با ابراز عبارت «حسینی بمانیم»، سعی در رفع سوءتفاهمهای بهوجودآمده داشت، چندان ازسوی اصلاحطلبان با استقبال مواجه نشد. درباره زاویه برخی هنرمندان با وزارت ارشاد یا جنبشهای اعتراضی شکلگرفته در میان بهخصوص زنان سینماگر نیز اصلاحطلبان همان خط پیشگفتهشده یعنی سوءاستفاده از چهرههای مشهور را پی گرفتهاند. باری! اصلاحطلبان این روزها حاضرند به هر طریق ممکن(از موجسواری روی برخی شکافهای اجتماعی و سیاسی گرفته تا شدت بخشیدن به برخی دوقطبیهای کاذب و هنجارشکنی و جسارت به آیینهای دینی و سنتی) خود را بهعنوان جریان معترض، منتقد و دگرخواه جا بیندازند. این وضعیت، وضعیت بهغایت رقتباری برای اصلاحطلبان است. ایشان برای بازگشت به قدرت سیاسی، روی همه چیز دارند قمار میکنند و سلبریتیها صرفا ابزار این قمار سیاسی هستند.