گروه گزارش واکاوی: با استقرار دولت سیزدهم و تشکیل کابینه، امیر سرتیپ محمدرضا آشتیانی به عنوان وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح از سوی آیت‌الله رئیسی انتخاب و از سوی مجلس شورای اسلامی مورد اعتماد قرار گرفت؛ فرماندهی باسابقه در سطح ارتش جمهوری اسلامی ایران و ستاد کل نیرو‌های مسلح که مقاطع مختلف علمی و فرماندهی را طی کرده بود و آخرین سمتش پیش از وزارت دفاع، جانشینی ستاد کل نیرو‌های مسلح بود. وزارت دفاع از آنجا که حوزه مأموریتی و فعالیت‌های بسیار حساسی دارد، طبیعتاً عمده فعالیت‌ها و اقداماتش از منظر امنیتی حائز طبقه‌بندی است و قابل بیان نیست، با این حال در گزارش پیش‌رو تلاش کرده‌ایم برخی اقدامات عمده و اساسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح را در نخستین سال دولت سیزدهم تشریح کنیم.

تمرکز ویژه در حوزه فضایی
به گزارش ایرنا، با روی کار آمدن دولت سیزدهم، موضوع احیای صنعت فضایی کشور و تلاش برای برخورداری از فرصت‌های موجود در فضا توسط مسئولان مختلف دولت از جمله رئیس‌جمهور بیان شد. صنعت فضایی در کشورمان صنعتی بین‌بخشی است و بازیگران قابل توجهی در نهاد‌های مختلف مانند وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت علوم و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دارد. وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح نیز یکی از اصلی‌ترین بازیگران عرصه فضایی کشور محسوب می‌شود چراکه این وزارتخانه علاوه بر برخورداری از صنعت ماهواره‌سازی، اصلی‌ترین نقشی که ایفا می‌کند در حوزه توسعه ماهواره‌برهاست.
در حقیقت ساخت ماهواره‌بر، پایگاه پرتاب و قرار دادن ماهواره‌ها در مدار وظیفه‌ای است که با محوریت سازمان صنایع هوافضا بر عهده وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح قرار گرفته است.
یکی از اقدامات دولت سیزدهم، برگزاری جلسه شورای عالی فضایی به ریاست آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی پس از ۱۱سال تعطیلی بود و در همین جلسه بود که وظایف نهاد‌های متولی بازتعریف شد که یکی از این نهاد‌ها وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح برای توسعه و تثبیت پرتابگر‌ها بود.
پس از این جلسه در تاریخ ۹دی۱۴۰۰ نخستین پرتاب فضایی در دولت سیزدهم توسط ماهواره‌بر سیمرغ صورت گرفت که در این پرتاب تحقیقاتی ماهواره‌بر سیمرغ برای نخستین بار سه محموله تحقیقاتی را به صورت همزمان به ارتفاع ۴۷۰کیلومتری و با سرعت ۷ هزارو۳۵۰ متر بر ثانیه رساند، با این حال آنچه از همان سال۱۴۰۰ نوید داده می‌شد، تعدد پرتاب‌های فضایی در سال۱۴۰۱ است که با سرمایه‌گذاری ویژه دولت در این بخش به ویژه با تدابیری که در حوزه بودجه برای توسعه صنعت فضایی کشور در نظر گرفته شده است، در سال جاری پرتاب‌های فضایی قابل توجهی را در کشور به ویژه پرتابگر‌های سوخت جامد از جمله ماهواره‌بر ذوالجناح شاهد خواهیم بود.
از جمله اقدامات قابل توجه وزارت دفاع طی یک سال گذشته، تقویت توان رزم نیرو‌های مسلح با تحویل انبوه تجهیزات و تسلیحات و همچنین رونمایی از سامانه‌های ارتقایافته و محصولات نوین بوده است. از جمله این اقدامات دو نوبت رونمایی از دستاورد‌های نوین سازمان صنایع دفاع وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح بود که طی این رونمایی‌ها از دستاوردهایی، چون مهمات ۱۵۵میلیمتری بصیر برد بلند با هدایت لیزری، موشک هوابه‌هوای پهپادی، موشک ضدزره دهلاویه۳، موشک ضدزره الماس، خمپاره هدایت لیزری ۱۲۰میلیمتری میعاد، مهمات ۱۳۰میلیمتری برد بلند، موشک‌های آذرخش، راکت‌های آرش، خودروی راهکنشی ارس۳ و سلاح‌های نواخت بالا (گاتلینگ) بود؛ دستاورد‌هایی که به گفته وزیر دفاع، رویکرد تولید آن «یک شلیک، یک هدف» و درگیری عملیاتی در فاصله دورتر بوده است.

بدون توقف در راه تقویت توان پهپادی
توان پهپادی جمهوری اسلامی ایران مدت‌هاست به یک قدرت مؤثر و بازدارنده تبدیل شده است؛ توانمندی‌ای که امروز در کنار قدرت موشکی کشورمان، به یکی از عوامل اصلی قدرت بازدارنده ایران در منطقه و جهان تبدیل و یکی از عوامل ناخرسندی دشمنان به ویژه ایالات متحده امریکا در حوزه مقابله با ایران شده است. این ناخرسندی تا آنجا پیش رفته که چندی پیش کنگره امریکا طرح «تحریم صنایع پهپادی ایران» را با همراهی جمهوریخواهان و دموکرات‌ها به تصویب رساند؛ طرحی که بر اساس آن هر گونه تأمین، فروش یا انتقال پهپاد‌های نظامی به مقصد یا از مبدأ ایران ممنوع است و کشور‌ها و شرکت‌هایی که در این حوزه با ایران همکاری کنند با جرایم سنگین و تحریم مواجه خواهند شد.
یکی از مجموعه‌های مؤثر در تولید قدرت پهپادی کشورمان، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح است که با برخورداری از زیرساخت‌های صنعتی و فناوری مربوط امروز به یکی از دستگاه‌های اثرگذار در حوزه پهپادی تبدیل شده است. با شروع به کار دولت سیزدهم، موضوع پهپادی نیز به شکل پررنگ‌تری دنبال و در همین راستا در بهمن‌ماه۱۴۰۰ دو نوع پهپاد پیشرفته جدید با حضور وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح به ناوگان پهپادی نیرو‌های مسلح افزوده شد؛ پهپاد‌هایی چندمنظوره که قابلیت اجرای انواع مأموریت‌های اطلاعاتی و عملیاتی از جمله مراقبت، شناسایی اپتیکی و سیگنالی، رزمی و جنگال را دارند.
در کنار توان‌افزایی پهپادی در داخل کشور که یکی از نمونه‌های آن رونمایی از شهر پهپادی ارتش جمهوری اسلامی ایران در هفته‌های گذشته بود که بسیاری از پهپاد‌های موجود در این پایگاه ساخته شده توسط صنایع دفاعی وزارت دفاع است، موضوع صادرات پهپاد نیز یکی دیگر از محور‌های فعالیتی وزارت دفاع طی یک سال گذشته بوده است، به طوری که چندی پیش خط تولید پهپاد ابابیل۲ در تاجیکستان که توسط سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع ایجاد شده است، به بهره‌برداری رسید. یکی دیگر از اقدامات وزارت دفاع طی یک سال گذشته، به ثمر رساندن پروژه ساخت هواپیمای ترابری سبک با نام سیمرغ بود که چندی پیش با حضور وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح از آن رونمایی شد.
سیمرغ از دو موتور توربوپراپ برخوردار است که حداکثر سرعت آن را به ۵۳۰کیلومتر بر ساعت می‌رساند و می‌تواند مسافتی ۳ هزارو ۹۰۰ کیلومتری را پرواز کند. این هواپیما برای برخاستن به باندی با طول حداقل هزارو ۴۵۰ متر و برای نشستن به باندی با طول حداقل ۹۰۰متر نیاز دارد و می‌تواند تا شش تن بار را با خود حمل کند که این مشخصات در مقایسه با نمونه‌های مشابه، سیمرغ را به گزینه مناسبی برای به کارگیری در ناوگان ترابری نظامی و تجاری تبدیل می‌کند.
علاوه بر قابلیت حمل کانتینر‌های استاندارد مورد استفاده در جابه‌جایی بار، این هواپیما می‌تواند انواع خودرو‌های سبک چرخدار را هم جابه‌جا کند. تعبیه صندلی برای جابه‌جایی نیرو و چترباز و همچنین تعبیه جایگاه حمل برانکارد نیز از دیگر مواردی است که در طراحی داخلی این هواپیما به آن توجه شده است.

دستاورد‌های پزشکی و درمانی وزارت دفاع
همانگونه که گفته شد وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح به دلیل برخورداری از زیرساخت‌های صنعتی و فناورانه، در حوزه غیرنظامی نیز فعالیت دارد که یکی از این بخش‌ها، عرصه تجهیزات پزشکی است. از جمله اقدامات وزارت دفاع طی یک سال گذشته رونمایی از دو دستاورد حوزه پزشکی است که شامل الکتروشوک قلبی اتوماتیک و پروتز مفصل زانو است که توسط متخصصان شرکت صاایران وزارت دفاع تولید شده است. ساخت دستگاه الکتروشوک قلبی اتوماتیک در حالی صورت گرفته است که در حال حاضر ۹شرکت در دنیا مشغول تولید این دستگاه هستند و صنعت تجهیزات پزشکی صاایران به عنوان دهمین شرکت دنیا به زمره تولیدکنندگان این محصول فناورانه پیوسته است. این دستگاه در مراکز عمومی نظیر ایستگاه‌های مترو، ورزشگاه‌ها، سینماها، مراکز بزرگ خرید، فرودگاه‌ها و سازمان‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و به صورت اتوماتیک می‌تواند یک فرد عادی و فاقد تخصص‌های پزشکی را راهنمایی کند تا به بیمار دچار ایست قلبی کمک نماید.